Το CREATE (Constructivist Mixed Reality for Design, Education and Cultural Heritage) είναι ένα φιλόδοξο τριετές ερευνητικό πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση (IST-2001-34231), το οποίο έχει στόχο να αναπτύξει τεχνολογίες Εικονικής Πραγματικότητας που συνδυάζουν τρισδιάστατες φωτορεαλιστικές απεικονίσεις πραγματικών χώρων με εξελιγμένες δυνατότητες αλληλεπίδρασης.
Το MPIRO (Multilingual Personalised Information Objects) είναι ένα τριετές ερευνητικό πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που συνδυάζει τις τεχνολογίες επεξεργασίας της φυσικής γλώσσας με το Διαδίκτυο και την Εικονική Πραγματικότητα για να προσφέρει πολυγλωσσικές περιγραφές εκθεμάτων, προσαρμοσμένες στα ενδιαφέροντα των επισκεπτών ενός μουσείου.
Το τμήμα Εικονικής Πραγματικότητας του ΙΜΕ διατηρεί στενή συνεργασία με το εργαστήριο Electronic Visualization Laboratory του Πανεπιστημίου του Illinois, όπου αναπτύσσεται η τεχνολογία CAVE®. Στόχος της συνεργασίας είναι να διερευνηθούν οι δυνατότητες εκπαίδευσης από απόσταση μέσω συστημάτων Εικονικής Πραγματικότητας που συνδέονται μεταξύ τους με ταχύτατα δίκτυα. Τα πρώτα αποτελέσματα της συνεργασίας, με εφαρμογή στον πολιτιστικό τομέα, παρουσιάστηκαν στη διεθνή επίδειξη iGRID 2000, που πραγματοποιήθηκε στο Internet Global Summit στην Ιαπωνία.
Το τμήμα Εικονικής Πραγματικότητας του ΙΜΕ συνεργάζεται με επιστήμονες του εργαστηρίου γραφικών REVES των γαλλικών ερευνητικών εργαστηρίων INRIA για την ανάπτυξη αποτελεσματικότερων τεχνικών που θα συμβάλουν στη βελτίωση της απόδοσης στην παραγωγή εικόνας σε πραγματικό χρόνο, αλλά και την έρευνα σε τεχνικές μη φωτορεαλιστικής οπτικοποίησης (NPR) μέσω του προγράμματος ARCHEOS.
Σε συνέχεια στενής συνεργασίας με μέλη της καλλιτεχνικής κοινότητας, το τμήμα Εικονικής Πραγματικότητας παρέχει την τεχνογνωσία του για την υλοποίηση έργων, όπως το εικονικό τμήμα του έργου "Ελικόσπιτο". Πρόκειται για το έργο σύγχρονου Έλληνα καλλιτέχνη σε συμπαραγωγή με διεθνή εργαστήρια και κέντρα τέχνης.
Επιπλέον, το τμήμα Εικονικής Πραγματικότητας έχει συμμετάσχει στα παρακάτω προγράμματα και προτάσεις: