Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, και ειδικότερα το τμήμα Εικονικής Πραγματικότητας, αξιοποιεί την εξελιγμένη τεχνολογία της Εικονικής Πραγματικότητας, έτσι ώστε η μάθηση να επιτυγχάνεται με το συνδυασμό φαντασίας και ενεργής συμμετοχής του επισκέπτη. Κατά συνέπεια, οι επισκέπτες του Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν το παρελθόν με σύγχρονο και ζωντανό τρόπο. Μπορούν να βιώσουν την ιστορία, να εξερευνήσουν το γεωγραφικό χώρο και να ανακαλύψουν την αρχιτεκτονική πόλεων της Αρχαιότητας, σε ένα ταξίδι στο χρόνο με σταθμούς τόπους της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Τα συστήματα που λειτουργούν είναι:
Η «Θόλος», το νέο, θολωτό, θέατρο Εικονικής Πραγματικότητας του Ιδρύματος, χωρητικότητας 132 ατόμων, στεγάζεται σε ένα κτήριο υψηλής αρχιτεκτονικής. Χάρη στη μοναδική τεχνολογική υποδομή του, καθιστά προσβάσιμες στο κοινό τις ψηφιακές συλλογές του ΙΜΕ και αποτελεί ένα μοναδικό «εργαλείο» έρευνας και ανάπτυξης σε θέματα οπτικοποίησης και παρουσίασης πολιτιστικού περιεχομένου. Η «Θόλος» παρέχει τη δυνατότητα μονοσκοπικής και στερεοσκοπικής προβολής στο σύνολο της θολωτής επιφάνειας, για πρώτη φορά παγκοσμίως, ενώ υπάρχουν και δυνατότητες ενσωμάτωσης πραγματικών δρώμενων στον εικονικό χώρο. Οι προβολές, που υποστηρίζονται από συστοιχία ισχυρών υπολογιστικών συστημάτων, είναι διαδραστικές, ελεγχόμενες από το θεατή, και όχι στατικές. Πρόκειται για μια μοναδική εμπειρία εμβύθισης στον εικονικό κόσμο, που χαρακτηρίζεται από άμεση ανταπόκριση, ευελιξία, πρωτοτυπία και ζωντάνια.
Ο «Εικονικός Κινηματογράφος», είναι μια μεγάλη φωτεινή οθόνη η οποία έχει πλάτος 3,2 και ύψος 2,4 μέτρα. Η ανάλυση της εικόνας είναι 1024 x 768. Οι διαστάσεις αυτές επιτρέπουν σε είκοσι περίπου άτομα να στέκονται άνετα μπροστά στην οθόνη. Το μηχάνημα προβολής είναι τοποθετημένο πάνω και μπροστά από την οθόνη, σε τέτοιο σημείο ώστε να μην παρεμποδίζεται η προβολή. Με τη βοήθεια στερεοσκοπικών γυαλιών, οι επισκέπτες έχουν την αίσθηση ότι «βυθίζονται» στο περιβάλλον που δημιουργούν τα τρισδιάστατα ψηφιακά γραφικά. Επιπλέον, με τη βοήθεια μιας διαδραστικής συσκευής χεριού, ένας από τους επισκέπτες έχει τη δυνατότητα να κατευθύνει την περιήγηση και να συμμετέχει ενεργά στην εξερεύνηση, και μερικές φορές ακόμη και στην τροποποίηση του εικονικού περιβάλλοντος. Ο «Εικονικός Κινηματογράφος» αξιοποιείται από το ΙΜΕ για να μεταφέρει μικρούς και μεγάλους σε μαγικούς κόσμους της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η «Κιβωτός», που είναι εγκατεστημένη στον «Ελληνικό Κόσμο», είναι ένα εντυπωσιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο οι επισκέπτες συμμετέχουν σε εικονικά ταξίδια. Το σύστημα είναι ένα ολόκληρο δωμάτιο διαστάσεων 3x3x3 μέτρα, όπου κάθε τοίχος και το πάτωμα αποτελούν οθόνες προβολής. Σε κάθε οθόνη προβάλλεται ψηφιακή εικόνα, η οποία παράγεται από έναν ηλεκτρονικό υπερυπολογιστή. Μέσα στην «Kιβωτό» χωρούν γύρω στα δέκα άτομα, που φορούν ειδικά γυαλιά. Τα γυαλιά αυτά τους επιτρέπουν να βλέπουν την προβαλλόμενη εικόνα στερεοσκοπικά, δίνουν δηλαδή στο χρήστη την αίσθηση του βάθους, την αίσθηση ότι η εικόνα έχει τρίτη διάσταση κι ότι βυθίζονται σ’ αυτήν. Με τη βοήθεια μιας διαδραστικής συσκευής χεριού που μοιάζει με τρισδιάστατο ποντίκι, οι επισκέπτες μπορούν να κινηθούν μέσα στην προβαλλόμενη εικόνα ή να επιδράσουν πάνω σ’ αυτήν.
Όλα τα συστήματα Εικονικής Πραγματικότητας λειτουργούν καθημερινά στον «Ελληνικό Κόσμο» και είναι ανοιχτά στο κοινό. Αποτελούν ένα από τα ελάχιστα παραδείγματα χρήσης της εξελιγμένης αυτής τεχνολογίας στον πολιτιστικό τομέα. Οι παραγωγές Εικονικής Πραγματικότητας δημιουργούνται αποκλειστικά στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού από τα εξειδικευμένα στελέχη του.